

Kurtuba Camisi’nin İnşasına 786 yılında I. Abdurrahman döneminde başlanmıştır, cami toplum ve şehir ihtiyaçlarına göre II. Abdurrahman (821 – 852) ve II. Hakem (961-976) dönemlerinde güneye doğru genişletilmiştir. Her genişlemede kullanılan mimari bir önceki dönemi, mimari zerafet ve güzellik alanında aşarak bu muhteşem mabedi daha da eşsiz kılmıştır.Cami’nin yapımı için 11 gemiyle 110 sütun mermer ve granit İspanya’nın güney kıyılarına getirilirken, Endülüs Hükümdarlığı’nda 4 emir’in döneminde, 987 yılına kadar Cami’ye çeşitli eklemeler yapılmıştır. İçerisinde 110 mermer sutün vardır. Kurtuba camisi 22300 mertekare alanda 30.000 müslümanın ayni anda namaz kilabilecegi kadar geniş inşa edilmiş sütunlar cennetidir.
Kurtuba Camii 23 bin metrekarelik alana kurulmuş ve zamanla yapılan eklemelerle, 175 metre uzunlukta, 134 metre genişlikte muazzam bir yapıya dönüştür. Caminin mozaikleri, Bizans’tan gelmiştir. Devrin Bizans kralı Nikeforos, gemilere yüklediği 320 ton renkli cam parçasıyla birlikte Endülüs halifesine ustalar da göndermişti. Dünyada en fazla sütuna sahip olan yapı, Kurtuba Camii´dir..

Caminin içindeki ve dışındaki doğu ve batı rüzgarının yönünün ayarlanması ile cami içerisindeki akustik son derece mükemmeldir.Ses yankılanması caminin her yerinde aynıdır.
Kurtuba şehri 1236 yılında kastilya krallığının işgal etmesinden sonra Kral III. Fernando el Santo tarafından Kurtuba Camii “Cordoba Katedraline” dönüştürülmüştür. X.Alfonso zamanında kilise motifleri gotik mimari ile değiştirilmiş ve 14 yy. kadar Kral II.Enrique döneminde kiliseye dönüştürülme işlemi tamamlanmıştır.Bu yapı tarihi değişikliklere uğramasına rağmen Endülüs İslam mimarisi’nin örneklerini ve cami kompleksi’ni kaybetmemiştir.İslam ve batı dünyası’nın ortak bir mirasta birleştiren bu yapıyı batılı oryantalistler Melez mimari yapı olarak adlandırmaktadırlar. Mimari zenginliğin, ihtişamın zirvesindeki bu yapı, İslam tarihinin önemli eserleri arasında yer almaktadır.Kurtuba Cami,Unesco tarafından Dünya Kültür Mirasına alınmıştır.
Kaynaklar:
1. Josef W. Meri, Jere L. Bacharach, “Medieval Islamic Civilization” Routledge, 2005,p.176
2. T.D.V İslam Ansiklopedisi, Beksaç,Kurtuba Cami,“Endülüs-III. Sanat; Cilt.4,s.226
3. İlhan Özkeçeci, Doğu Işığı: XII-XIII. yy.da İslam Sanatı, İst.2006,s.17
4. Prof.Dr.Mehmet Özdemir,Ankara Ünv.İ.F.Dergisi, El Makkari,Dip.Bkz. s.11,86,99,135
5. E.Roshental, İspanya’da Arap Hakimiyetinin İzleri Çev:Yusuf Alemdar,2006,C.Ü.İ.F.Dergisi.Cilt 10.s.251-271
6. Lapunzina, Alejandro,Architecture of Spain,Yayın: Routledge, 2005,p.295
7. Yarza,Joaquin, Arte y Architectura En España,Madrid: Ediciones Catedra,2000,p.500
8. Oleg Grabar, Aga Khan, Muqarnas: An Annual on Islamic Art and Architecture,BRILL, 1991,p.192
9. Petersen,Andrew, Dictionary of Islamic architecture, İslam Mimarisi Sözlüğü, p.55 Yayın:Routledge,1996
10. Encylopedia of Christianity, Geoffrey William Bromiley, Erwin Fahlbusch,p.148,Publishing, 2008
11. Endülüs Müslümanları Medeniyet Tarihi, Prof.Dr.Mehmet Özdemir,Türkiye Diyanet Vakfı Yayınları, Ankara 1997.s.247
12. Anwar G. Chejne, Pilar Vila, Historia de España Musulmana,p.325,Guida Editori, 1980
13. Antonio E. Momplet Míguez, El Arte Hispanomusulmán,Encuentro,España,2004,p.26
14. Évariste Lévi-Provençal,Histoire de l´Espagne musulmane,Maisonneuve & Larose,France,1999,p.80