Tarihî Sinop Cezaevi

Yolum bu sefer de Sinop’a düştü. Sinop’ta cezaevinden başka anlatacak yok mu denebilir ama beni Sinop’ta ençok tarihi cezaevi  etkiledi. Edindiğim bilgileri sıralıyorum.

Tarihî Sinop Kapalı Cezaevi, bir dönem "Anadolu´nun Alkatraz’ı olarak adlandırılmış. 1999 yılında kapatılarak müzeye çevrilmiş. Üç yanı deniz olan ve tarihi kale duvarlarının içersinde yer alan cezaevine ev sahipliği yapan kale yaklaşık 4000 yıl önce bölgenin hakimi Gaskalılar tarafından yapılmıştır. Grek, Pontus, Roma, Bizans, Selçuklu ve Osmanlılar kendi dönemlerinde kaleyi korumuş ve güçlendirmişlerdir. Kalenin cezaevi olarak kullanımına ait en eski belgeler ise 1568 yılına dayanmaktadır. Evliya Çelebi seyahatnamesinde bu zindandan bahsetmiştir; 

İç kalenin resmi olarak zindana dönüşmesi ise 1887 yılında olmuştur. O dönem Sinop Mutasarrıfı Veysel Paşa yeni binalarla birlikte bir de hamam eklemiştir. 1939 yılında da Çocuk hapisanesi olarak kullanılmak üzere bir bina daha yapılmıştır.

Tarihi Sinop Cezaevi´nin "konuk" listesi, her dönemde kabarık olmuştur. Konuklar arasında, 1713´te Kırım Hanı Devlet Giray´dan başlayıp, 1932´de Sabahattin Ali´ye kadar, bir çok ünlüyü sayabiliriz. Farklı milliyet ve bölgeden gelen mahkumlar nedeniyle cezaevi, deyim yerindeyse "Nuh´un Gemisi"ni andırmıştır. Buna, Sinop´ta zorunlu ikamete tabi tutulanlar dahil değildir. 

Bu cezaevinden kaçmak imkansızdır. Cezaevini  anlatan şiirler Sabahattin Ali´nin kaleminden de çıkmış ve bunlardan "Aldırma Gönül" popüler olmuştur.

Tüm bunlardan sonra sahile inip Teyzem’den mantı yemeden ayrılmayın Sinop’tan

Referans:

1)   https://tr.wikipedia.org/wiki/Tarih%C3%AE_Sinop_Cezaevi

2)   https://www.sinoppostasi.com/content/view/615/46/